PSİKOLOJİK SAĞLAMLIK
PSİKOLOJİK SAĞLAMLIK
Psikolojik Sağlamlık Nedir?
Psikolojik sağlamlık, zor koşullara karşın kişinin bu olumsuz koşulların üstesinden başarıyla gelebilme ve uyum sağlayabilme yeteneği anlamına gelmektedir.
Psikolojik sağlamlığı yüksek bireyler olumsuz yaşam olaylarından öğrenerek ve gelişerek çıkabilirler. Ayrıca bireyin psikolojik sağlamlığı genetik, kültürel ve yaşantısal faktörlerden fazlasıyla etkilenebilir.
PSİKOLOJİK SAĞLAMLIĞI ETKİLEYEN KORUYUCU/RİSK FAKTÖRLER
|
Koruyucu Faktörler |
Risk Faktöreri |
|
Olumlu sosyal ilişkiler / sosyal yeterlik |
Olumsuz yaşam olayları |
|
İyimser bakış açısı |
Ergenlik dönemde ebeveyn olma |
|
Kendini ifade etme becerisi |
Toplumsal şiddet ve ailevi felaketler |
|
Gelişmiş sosyo-ekonomik düzey |
Ekonomik zorluklar ve yoksulluk |
|
Yaşam hedeflerinin olması |
Ebeveynlerin boşanması, ölümü ya da tek ebeveyn ile yaşamak |
Psikolojik Sağlamlık: Beş Temel Boyut
1.Olumsuz Yaşantıların Üstesinden Gelmek
Özellikle kriz ve travma durumları gibi meydan okuyucu olumsuzlukların üstesinden gelmek hatta var olan kapasitenin üzerine çıkarak gelişim göstermek Psikolojik Sağlamlık kavramının en temel boyutudur.
2.Uyum Sağlama ve Kendini Düzenleme
Zorlayıcı olumsuzluklar ve aniden günlük yaşamı sarsan örseleyici olaylar sonrasında ortaya çıkan yeni durumlara uyum sağlamak ve olumlu bir tutum belirlemek kavramın bir diğer temel özelliğidir.
3.Sıradan Sihir
Bu tanımlamayla psikolojik sağlamlığın her bireyde ve bireyin günlük yaşamında bulunan sıradan bir olgudur (Masten, 2001). Olağanüstü bir durum ya da özellik gibi değerlendirilmesine gerek yoktur.
4.Ruh Sağlığını Korumak
Bireyin depresyon, kaygı, TSSB(Travma Sonrası Stres Bozukluğu) gibi ruh sağlığı problemleri yaşamaması ya da ruh sağlığı sorunlarını daha yönetilebilir düzeyde yaşaması psikolojik sağlamlık ile ilişkilidir. Psikolojik sağlamlık bireyi ruh sağlığı sorunlarından uzak tutan ve tampon görevi gören bir etkiye sahiptir.
5.Kendini Toparlamak
Travmadan sonra ayağa kalkmak, zor durumdan kurtulup toparlanmak ve iyi oluşun temel çizgisine dönebilmek kavramın anahtar bileşenlerinden biridir.
BAŞ EDEMİYORUM, KİMDEN YARDIM İSTEYEBİLİRİM?
• Baş edemediğiniz bir durumla karşılaştığınızda okuldaki psikolojik danışma ve rehberlik servisinden yardım isteyebilirsiniz.
• Hastanelerde psikolog ve psikiyatristlerden destek alabilirsiniz. Ayrıca yaşadığınız bölgedeki rehberlik araştırma merkezinde psikolojik danışmanlardan uzman desteği alabilirsiniz.
BAŞ ETME BECERİSİ OLARAK: NEFES EGZERSİZİ
Nefes Egzersizleri Nasıl Yapılır?
1. Rahat bir pozisyonda oturun veya yatar pozisyonda uzanın.
2. Burundan derin bir nefes alın.
3. Nefesinizi yaklaşık 3-4 saniye boyunca tutun.
4. Ağzınızdan yavaşça nefes verin.
5. Nefes verirken yavaş olun ve mümkün olduğunca tüm havayı boşaltın.
6. Nefes alma ve verme işlemini 10-15 kez tekrarlayın
